हजारौ मान्छेहरुको कोलाहल भिडहरुमा पनि।
सधै एक्लै छु जस्तो लाग्छ मलाई।
जिबनको हजारौ खेलहरुमा हार्दा-हार्दै
अब त केहि जित्दिना जस्तो लाग्छ मलाई।
भाग्यले दिएको यो उपहार स्वरुप अभिशापले गर्दा।
अब त हृदय नै छिया-छिया भए जस्तो लाग्छ मलाई!
सुन्य सन्सारमा केहि खोज्दा खोज्दै
अब त आफैलाई भुले जस्तो लाग्छ मलाई!
सधै भरी निरासले भरीएको जिदगिमा।
आशाको किरण नै छैना जस्तो लाग्छ मलाई।
त्यसैले त!!
आसै आसामा डुबेको जिन्दगिले
गन्तब्य भेट्न सकिएन कहिल्यै।
सपना त केवल सपना नै रहेछ।
बिपनामा परीबर्तन गर्न सकिन कहिल्यै।
जिबनको हर मोडमा असफल भए पनि।
सफल्ताको आशा मेटिएन कहिल्यै!!!
completely personal diary.
29 December 2008
27 December 2008
11 December 2008
शान्तिको लागि संगित
कुरा २९६१ बैसाखतिरको हो।काम बिसेषले म चितवनको नारायणघाट पुगेको थिए। त्यहा पुग्दा त्यहाको बातावरण अलि बेग्लै थियो।टुडिखेल भरि मान्छेहरु जम्मा भएको थियो।किन भने तेतिबेला भर्खर मात्रै माडिकान्ड भएको थियो।मलाई लाग्यो कुनै ठुलै नेताले भाषण गर्नु आउनेरहेछ र याहाको जनताहरु भेला भएको होला।अनि म पनि डराउदै त्यै भिड संगै हराए एकछिन।तर केहिक्षण पछित बातावरण नै बेग्लै भयो त्यहा त नेपथ्य ब्यन्डको कलाकारहरु पो सान्तिको लागि संगित मार्फत कार्यक्रम गर्ने क्रममा त्यहा पुगेको रहेछ।सबैले तालिले स्वागत गरे बिस्तारै कार्यक्रम सुरु भयो।अ्रित गुरुङले आफ्नो पुरानै गित मार्फत कर्यक्रमको उदघाटन गरे।सबै आफ्नो मनको पिडालाई भुलेर् रमाउन थाले उस्को गित संगै अनि कार्यक्रमको अन्त्यतिर सुन्दर सान्त नेपाल बोलको गित गाउदा जुन गितको सुरु देखि नै त्यहा उपस्थित सबैको आखामा आंशु छचल्किएको देखे मैले।अनि गितको अन्त्य संगै सबैले तालि बजाएर सान्तिको कामना गर्दै स्याबासि दिए अ्रित लाई।त्यसबेला मलाई लाग्यो संगित भनेको देशको एउटा अभिन्न अंग रहेछ।दु:खमा होस वा सु:खमा हासो खुसि पिडा ब्याथा जस्तोसुकै अवस्थामा पनि संगितले मान्छेलाई मर्माहित बनाउदोरहेछ।हुनत नेपथ्यलेमात्र गरेको योग्दानले सान्ति आएको हो भन्न खोजेको होइन मैले देशमा प्रजातन्त्र र गणतन्त्र ल्याउनको लागि आजिवन भुमिगत भएर संगित मार्फत जनतालाई जागरुक पार्ने कलाकारहरु जे,बि,टुहुरे,रामेश,मन्जुल,जस्ता महानकलाकारहरुपनि छन हाम्रो देशमा सबैलेआ-आफ्नो क्षेत्रबाट गरेको प्रयासबाट देशमा गणतन्त्र त आयो तर हात्ति आयो-हत्ति आयो फुस्स भने झै भयो।जनताले धेरै कुराको आशा गरेको थिए गन्तन्त्र मार्फत। तर ति सबै सपना जस्तै भयो।यसरी हजारौ नेपालि आमाको छोराछोरीले रगतको खोला बगाएर ल्याएको गणतन्त्रमा हाम्रा यि नेता भनाउदाहरु मोजमस्तिमा डुबेकोछ।ति सहिद परीवारको चहराएको घाउमा महलम् लगाई सान्तवना दिने फुर्सद सम्म छैन उनिहरुलाई।बिदेश भ्रमण ठुलठुला सेमिनारगोस्टि र रीबन काटनलाई नै फुर्सद् छैन उनिहरुलाई।गरिब जनताहरु आफ्नो घरबारी बन्दकि राखेरबिदेश गै पसिना बगाएर कमाएको परिस्रममा पनि अब त रयाल चुहाउन थालेकोछ।बिभिन्न बहाना गरी हरेक समानमा १५ देखि ३०,३५%सम्म कर लगाएर गरिब जनताको ढाड सोझाउन थालेकोछ अहिलेको गणतान्तिक सरकार
Labels:
संस्मरण
09 December 2008
गित बदला'
पुर्णेको जुन झुल्कियो भन्छ।
मेरो त सधै रात।
कहिलेको बदला लिएर मलाई गरेउ नि पक्षपात।
निश्चल मनको अदृश्य चाहाना पाईना फरक।
खै किन ल्याएउ यो दुनियामा भए म फगत।
बिधाता पनि निस्ठुरी किन गरेउनी बिस्वासघात।
कहिलेको बदला,,,,
काहा पो देखौ कहिले भेटौ भैरन्छ यो मन।
ओठमा तिम्रो मुस्कान देख्दा दिन काटन सकिन।
ओठको मुस्कान खोजन थाल्यो ति जुन ताराले।
तिमिले गित गाउदा संसार भुलेको थिए मैले।
ओठमा मुस्कान लिएर प्रीय योमनमा आईदेउ।
यो छातिभित्र लागेको घाउमा औषधि लगाईदेउ।
फुल र जुनको कुरा नि गर्छ कस्तोछ जगत।
कहिलेको बदला,,,,,
मेरो त सधै रात।
कहिलेको बदला लिएर मलाई गरेउ नि पक्षपात।
निश्चल मनको अदृश्य चाहाना पाईना फरक।
खै किन ल्याएउ यो दुनियामा भए म फगत।
बिधाता पनि निस्ठुरी किन गरेउनी बिस्वासघात।
कहिलेको बदला,,,,
काहा पो देखौ कहिले भेटौ भैरन्छ यो मन।
ओठमा तिम्रो मुस्कान देख्दा दिन काटन सकिन।
ओठको मुस्कान खोजन थाल्यो ति जुन ताराले।
तिमिले गित गाउदा संसार भुलेको थिए मैले।
ओठमा मुस्कान लिएर प्रीय योमनमा आईदेउ।
यो छातिभित्र लागेको घाउमा औषधि लगाईदेउ।
फुल र जुनको कुरा नि गर्छ कस्तोछ जगत।
कहिलेको बदला,,,,,
Labels:
गित
11 November 2008
संस्मरण
तपाईहरु मध्य कोहि महता गाउं पुग्नु भएको छ?छैन भने के छ बिचार!जाने होइन त?हजुर महता गाउं हाम्रै देशको पस्चिमान्चलको बिकट जिल्ला अछामको एउट गाउंको नाम हो।जुन गाउको ८० देखि ९०प्रतिसत युवा युवतिहरुबिबाहा गर्ने उमेर पुगेर पनि एक्लो जिबन बांच्न बाध्य छन।यस्को मुल कारण पनि धर्म परम्परा अनि जातिय संरचना नै रहेछ।मुख्यत त्यो गाउमा बसोबासगर्ने जात जातिय मध्य क्षेत्रीसमुदयमा प्रचलित दुई प्रकारको जात रहेछ।पहिलो दर्जामा,कुवर,खडका,बिस्ट,थापा,रावल ईत्यादि पर्दो रहेछ भने दोस्रो दर्जाको क्षेत्रीहरुमा बोहरा,महरा,कठायत,ठकुल्ला, आदि पर्दोरहेछ।तर सामजिक परम्परा अनुसार त्यो दुई क्षेत्री समुदायमा अहिले सम्म बिबाहावारी भएको रहेनछ।त्यो पनि जातित्वको कारण नै रहेछ।प्रथम दर्जाको समुदयले दोस्रो दर्जाको समुदयलाई सनो जात भनि रोक लगाएछ।अनि बदलामा दोस्रो दर्जाको समुदायले पनि उनीहरुसंग सम्बन्ध नगर्ने निर्णय गरेछ।जस्को बारेमा त्यो महता गाउंको एउट रोचक घटना छ।सांफेबगर बिमानस्थलबाट करीब २ घन्टाको दुरीमा रहेको छ।महता गाउ त्याहाको गाउलाई दुई टोलमा बिभाजन गरीएको छ।तल्लो महता गाउ र मथिल्लो महता गाउं त पहिला ति दुबै महताहरु क्षेत्री नै थिए।र बिस्तारै तल्लो महताहरुले आफु मथिल्लो तहको महता(बोगटि)भएको घोषनागरेछ।र उनिहरु महताको ठाउमा बोगटि लेख्न थालेछ।तत्काल त ति बोगटिहरुले केहि समस्याहरु भोग्नु परेन।तर बर्षौ पुरानो सम्बन्ध भएको माथिल्लो महताहरु संग चिसोपना आउन थालेछ।तर तल्लो तहका महताहरुले माथिल्लो तहका महताहरुको छोरी माग्न जादा तिमिहरु सानो जातका होउ त्यसैले तिमिहरुलाई छोरी दिन्नौ भनेर फर्काईदिएछ।त्यस पछित अछामको बोगटिहरु सबैले ति तल्लो महताहरुलाई प्रथम दर्जाको बिगटिको स्थान दिन छाडेछ।अनित त्यो समस्या सुल्झाउनको लागी अरु कुनै उपाय सोच्न थालेछ।त्यसैले भन्न थालेछ।यदि कुनै युवकले मथिल्लो तहको केटि भगाएर ल्याएमा उस्लाई पुरस्कार दिने र यदि कुनै उच्चकोटिको केटाले आफ्नो छोरी बिबाहा गरे जस्लाई नगद जिन्सि दिबै उपहार स्वरुप दिने घोषणा गरेछ।तर यस्मा पनि उनिहरु पुर्ण रुपमा सफल हुन सकेन।बदलामा झन उच्चकोटिको क्षेत्रीहरुले कडाईको साथ प्रतिबन्ध लगाएछ। हुदाहुदा दिनप्रतिदिन हुर्कदै गएको युवायुवतिहरुको बैबाहिक समस्याको कारण अरु थप समस्याहरु थपिदै गयो।र आफ्नो छोरीहरुको उर्लदो जवानिसंग दया लागे पनि अहिले उनिहरु केहि गर्न सक्ने अवस्थामा छैन।अहिले उनुहरुमा बैबहिक सम्बन्धमा नाकाबन्दि जस्तै भएकोछ।अहिले त्यहाका युबतिहरु आफ्नो बिबाहा हुन्छ भन्ने कुरामा बिस्वास गर्दैन अनि त्यहाको युबाहरु पनि त्यै समस्याको कारण भारतको बिभिन्न सहरहरुमा भौतारिदै मजदुरी गरिरहेको छ।अहिले उनिहरु आफ्नो बाबु बाजेको अहंमको कारण यस्तो स्थितिमा आईपुगेको हो।अहिले त महता गांउ बिबाहा गर्ने बरको खोजिमा धाउनेहरुको ठाउ नै भएको छ।यसरी बर्बादिको संघारमा पुगेको हो महता गांउ,,,,
स्रोत:साधना मासिक
स्रोत:साधना मासिक
Labels:
संस्मरण
08 November 2008
धर्म र सस्कृति
के लेखौ लेखौ भन्दा खोइ किन हो मलाई त खालि यै धर्म र सस्कृति कै बारेमा लेख्न मन लाग्छ।किन भने १०४ बर्ष लामो राणा साषणको पाला देखि चलिआएको यो रुढिबादि सस्कारहरु।अहिले बिस्व २१औ सताब्दिमा पुगिसक्दा पनि हाम्रा नेपालि समाज त्यै धर्म र परम्परामा अल्झिरेको पाईन्छ।हुनत हाम्रो देशको कानुन नै तेस्तै प्रकारको छ।एउटै आमा बाबुको सन्तानलाई बेग्लाबेग्लै कानुन छ।किन भने छोरा जन्मिए उ जन्मिदै उस्को बाबुको अंशको दाबेदार हुन्छ।तर छोरी जन्मिए उस्ले बाबु आमाको अंश पाउन लाई३५बर्ष उमेर पुग्नु पर्ने तथा अबिवाहित रहनु पर्ने।र उक्त सम्पति लिए पछि पनि केहि गरी पछि बिबाहा गरेमा त्यो सम्पती फिर्ता गर्नु पर्ने हुन्छ।अंशबन्डको महलमा नै छोरीलाई भेदभाब गरीएको छ।किन भने बाबु आमा छोराको जायजेथाको अंश बन्ड गर्नु पर्छ भनिएकोछ। तर छोरीको बारेमा केहि उल्लेख गरीएको पाईन्न।यसरी भेदभाव गरीएको छ। यसबारेमा खगेन्द्र संग्रौला ज्युले लेख्नु भएको एउटा लेखको बारे मलाई याद आयो!वहाले आफ्नो छोरीको नाकको बारेमा लेख्नु भएको थियो।त्यो सबै हाम्रो धर्मले सिकाएको पाठ हो।वहा लेख्नु हुन्छ छोरीको छिप्पिएको नाक छेडियो मेरो बुडो नाक काटियो।वहाको मत्लब कुनै नेवारी जातको नारीले अन्तरजतिय पुरुश संग बिवाहा गर्दाको कारुनिक बेदना हो।तराईतिर भैसिको नाक छेडिन्छ।अनि भैसि त्यो नाकमा उनिने डोरीको गुलाम भन्छ।तर मान्छे अनि नारी हाम्रा ममतामयी आमा हुन स्नेहमयि चेलि हुन अनि सुखदुखमा साथमिलेर जिवनको डुंगा चलाउने पुरुषको जिवन संगिनि हो।जस्को आफ्नै गरिमा र अस्मिता छ।जिबनमा उस्को आफ्नै पहिचान छ।नारी भैसि होइना।राजनिति दलका घोषणापत्रहरुमा नारी स्वतन्त्र र समान्तको समाचारहरु धेरै आए। अनि आफ्नो सरीर माथि नारी स्वंयको र नारीको रोजाईको अधिकार बारे अनि बन्धन र नारी मुक्तिबारे धेरै कुराहरु सुन्नमा आयो।यि र एस्ता बाचा प्रचारहरु सुन्दा लाग्थ्यो नेपालि समाजमा पनि अब रुढिबदि परम्पराहरुका पर्खालहरु भत्किन थालेछ।तर जब चलिआएको धर्म र परम्पराको नाममा निर्दोष छोरीको नाक छेडियो मेरा भावुक् कल्पना र अपेक्ष्याहरु त्यसै सपना नै भयो।कसैको नाक जोगाउनलाई कसैको नाक बली चडाउनु भनेको परपिडक सस्किर्ति हो।हाम्रासमाजमा अनगिन्ति छ।अनि नारीको नाक छेडीनु भनेको सामन्य भौतिक कृया मात्र होइन।जस्मा सानो ठुलो उच्च निच्च,तल,माथी,भन्ने सस्कृति भाव लुकेको हुन्छ।अनि त्यै नारीलाई पुतली झै सिंगारेर बस्तुको रुपमा भोग गर्ने पितृसत्तात्मक परम्पराको प्रतिक हुन।यस्ता सस्किर्ति परम्पराहरु जसरी चौपायाको सरीरमा किर्नाहरु टांसीएर रहेको हुन्छ।ति किर्नाहरुलाई पन्छाउन ति राजनितिक नेताहरुको उदघोष र बाचाहरु मात्रै पर्याप्त हुन्न।जस्को लागि ति सडेगलेको बिस्वास र बिभेदकारी रीति र दुर्घन्द फैलाउने परम्पराहरुलाई तह लगाउने सस्क्त र बृहात सस्किर्ति आन्दोलनको आवश्यकता होइन र!!!!
Labels:
धर्म र सस्कृति
21 October 2008
,,,,,क्षतिपुर्ति,,,,,,
हाम्रो देशको खस्किदो आर्थिक अवस्था।।त्सैमाथि हरेक दुख आपत घटना बिपति आईपरिरहन्छ।कहिले के त कहिले के। कुनै न कुनै समस्यामा सधै बल्झिरहेको हुन्छ।भर्खरै पनि कोशि पिडितहरुलाई राहत दिदा दिदा थाकिरहेको छ।याहा मैले प्रसङ गर्नु खोजेको के भने।यो छ नि क्षतिपुर्ति भन्ने सब्द हजुर एसैको बारेमा हो।यो सब्द म सानो छदा गाउघरमा कतै कसैको गाईबाख्राले कसैको बालिनालि खाई क्षति पुर्याएमा उस्लाई त्यो अन्नको अन्दाजि रकम तिर्नु पर्ने हुन्थ्यो।तसैलाई क्षतिपुर्ति भन्ने सुनेको थिए। तर हुदै जादा त्यै क्षेतिपुर्ति सब्द राजनिति करण भयो। जब देशमा माओबादिको जन्म भैइ क्रन्तिको लागि जङल पसे,अनि उनिहरुको मुख्य दुस्मण सरकारको प्रहरीहरु भए र आक्रमणको सुरुवातपनि प्रहरिचौकिहरुबाटै भयो।र यसैक्रममा कतिपय प्रहरिहरुले सहादात प्राप्त गरे।र ति सहदत प्राप्त गरेको प्रहरि परिवारलाई सरकारले हताहास नहोश भन्नको लगि क्षेतिपुर्ति दिने चलन चलायो।हुनसक्छ त्यो बेला सरकारमा बस्ने नेताहरुको मनमा यस्तो बिकराल स्थिति आउछ भन्ने लागेकै थिएन।त्यहि भएर मिर्तक परिवारलाई केहि रकम दिएर उनिहरुको मनमा लागेको चोटलाई केहि सान्तवना दिने दुस्प्रयाश गर्यो।तर हुदै जांदा माओबादी पकड बलियो बन्दै गयो र उनिहरुले सैनिकहरुमाथि पनि आक्रमण गर्न थाले त्यसपछि पो सरकारको मनमा पनि ढ्याग्रो बज्न थाल्यो।तब फसाद पर्नथाल्यो।क्षतिपुर्ति पनि अब कत्तिलाई दियर सक्ने?अनि कति बिदेशिको अगाडि हात जोड्ने? तर अहिले सरकार माओबादीसान्ति सम्झौतामा आईसकेकोछ।तर यो क्षतिपुर्ति भन्ने सब्दले त अझै बिकराल स्थिति पैदा गर्दै गैरहेकोछ।अझ यस्लेत फेशनको रुप लिन थालिसकेकोछ।कतै केहि सानो घटना घटयोकितक्षतिपुर्ति चाहिहाल्ने।यसै सन्दर्भमा कुनै बेला मैले पनि अनुभव गरेको थिंए।क्षतिपुर्तिको बारेमा९,१०,महिना पहिलाको कुरा होला म काठमन्डौ बाट घर भोज्पुर जादै गर्दाको कुरा काठमान्डौ बाट धरान गै त्यहा बाट लेघुवाको गाडिमा चडियो।जादै गर्दा पाखृबास कटेर ओरालो लागियो पिच नभाको सडक कतै सागुरो घुम्ति बाटोमा बिस्तारै जांदै थियौ। बिचबाटोमा घुम्तिनेरको नजिकैको घर छेउनेर दाउरा सुकाएको रहेछ।हामि चडेको गाडिले कारणबस अगाडिको भागले त्यो दाउराको केहि भागलाई केहि छुन गयो।अब के चाईयोर? त्यो दाउराधनिलाई सबै छिमेकिहरु बोलाएर हाम्रो गाडिलाई नै रोकेर दाउराको क्षतिपुर्ति चाहियो रे लौ,,भएनत आपत अनि हामि सबै गाडिमा भएकोहरु मिलेर कराउन थाल्यौ।अनि बल्ल त्याहा बाट बाटो छोडन बाध्य भयो उनिहरु।यो त भयो सानो घटना यस्ता खालको घटना हरु धेरै छ।हाम्रो नेपालमा। बिशेष गरि यस्तो घटनाहरु गाडिचलकहरुमा हुने गर्छ। हुन त सबै चालकहरु राम्रो हुन्छ पनि भन्न मिल्दैना।कतै गाडिले ठक्कर दिई मान्छे घाइते भयो भने फेरि गाडि ब्याक गरी मान्छे नै मार्दिन्छ यि निर्दयि ड्राईभरहरु हुनत देशको कानुन नै तेस्तै भयर होला किन भने मान्छे घाइते भए त्यो घाइते सकुसल नहुन्जेल लागेको खर्च त्यै ड्राईभरले बेहोर्नु पर्ने हुन्छ।तर घाइतेलाई मारिदिए १,२महिना जेल बसी के कति धरौटी तिएर उ निस्कन पाउछ। यस्तै एउटा हाम्रै देशको तराई भागतिरैको घटना मैले पत्रीकामा पडेको थिए र मलाई अचम्म पनि लागेको थियो त्यो घटना पडेर कुनै एउटा चालकले सडकमा खेलिरहेको बालकलाई ठक्कर दीई मारेछ।अनित त्यो बालकको अबिभाबकले के गरेछ भने गाउभरीको मान्छेलाई भेला गरी सडक नै अवरुद्द गराई नारा जुलुश लगाउन थालेछ त्यो नारा जुलुश पनि क्षतिपुर्तिकै त होनी,,,फेरि क्षेतिपुर्ति पनि कति त भन्दा जम्मा ८,लाखको मात्रै।अनित्योक्षतिपुर्ति मार्फत पाएको रकम्ले के गर्ने योजना रहेछ भन्दा,६लाखको घर बनाउने अनि बांकि २ लाख चहि सडक तताउन सहयोग गर्ने छिमेकिहरुलाई ख्वाउने,,,,वहा,,,,, कस्तो राम्रो योजना अब भन्नुस यो घटना बारे तपाईको के सोचाई आयो?यस्तै अर्को घटना पनि पडेको थिए।गत असोज महिनाको हिमाल खबर पत्रीकामा कनक दिक्षितले लेख्नु भयको हाम्रै देशको कुनै एक ब्यास्त सडकमा एक मोटर साईकल चालकले मादक पदार्थ सेवन गरी मोटरसाईकल चलाउदा स्थानिय एक महिलालाई ठक्कर दिन पुगेछ। र महिला घाइते भै सडकमा लडन पुगेछ।नजिकै हिडिरहेको कुनै एक सज्जन मानवले ति लडेको महिलालाई उठाएर आउदै गरेको माईक्रोबसमा राखेछ।र बिस्तारै १,२ हुदै त्यहा नजिकैको सबै मान्छे भेला हुन थालेछ र त्यो मोटरसाईकल चालकलाई भकुर्न थालेछ र केहिक्षण पस्चात ति घाईते महिलाको श्रीमान पनि हस्याङ फस्याङ गर्दै आईपुगेछ र उ पनित्यै ज्ड्याहा चालक माथि जाइलाग्न थालेछ।अनि त्यो सज्जन ब्याक्तिको अनुरोधमा ति घाइते महिलाको श्रीमानलाई बोलाई गाडिमा राखेछ।हस्पिटल लानको लागी। तर त्यो घाइतेको श्रीमानको नजर घाइते श्रीमतितिर नभै त्यो मोटरसाईकल तिरै थियो र गाडिभित्रै बाट भन्दै थियो रे त्यो मोटरसाईकल लाई नछोड है कब्जामा लिइराख क्षेतिपुर्ति चाहिन्छ है,, क्षतिपुर्ति,,,, हजुर यि र यस्तैकुराहरुको बिकृति बडन थालेको छ हाम्रो नेपालमा कतै सानो घटना घटयोकित त्यस्को पर्तिक्रीया दिहाल्नु पर्ने अनि सडक तताउनै पर्ने टायर बाल्नै पर्ने नारा जुलुस गनै पर्ने यस्ता बिकृतिहरु निम्ताएका छ यि क्षतिपुर्ति सब्दले ,,,,,
Labels:
प्रसंगबस
16 October 2008
कोशिपिडितहरु माथि पनि राजनिति र लुटपात
हुन त यो पुरानो भैसकेको समचार हो।तर पनि मलाई कता-कता मनमा लागेको केहि कुरा लेख्न मन लाग्यो।यस्को बारेमा।।।।
हुन त यो हामि सबैको लागि एक दुखदायि घटना हो।जस्मा हजारौ परिवारहरु घरबारबिहिन भएका छन।र हजारौ मानिसहरु बेपत्ता पनि भए।त कोहो-कोहि १०,१२ दिन पस्चात पनि जिवितै उद्दारकर्ताहरुले सकुसल उद्दार गरे।तर यिनै दुख र पिडादायि घटनालाई कतिले आफ्नो कमाउने ठाउ बनाए।कति राजनितिज्ञहरुले पासो पनि फाले देखावटि आस्वासनहरु दिलाएर। बिचरा ति निमुखा सोझो होस् हवास गुमाएर बाचेको पिडितहरुलाई के थाहा,जस्ले सहयोग गर्छ।उसैको पछि लाग्नु बाहेक अरु बिकल्प नै के छ र उनिहरुसंग भएको जाएजेथाहरु सबै कोसिले बगाएर लगे पछि बाचेकोत्यै खालि ज्यान बाहेक।तर तिनै समय कसैलाई फुर्सदै छैन पिडितहरुलाई सहयोग गर्नु होइना उनिहरुको नाममा आएको राहत लुटनलाई त कसैलाई आफ्नो पार्टिमा आकर्सित कसरी गर्ने भनेर,
दुख लाग्दो कुरा,,,,,,,,,धेरै समचारहरु सुन्नमा आयो कि यस्तो अवस्थामा सबैको नजर ति पिडितहरुलाई कसरि उद्दार गर्ने भन्ने हुनुपर्नेमा उल्टो भयो। तर स्थानिय ठुलाबडाको लागि र राजनितिक नेताहरुको लागि ठुलै चिठ्ठा परेको जस्तो भएछ। दुख लाग्दो कुरा त ति डुबानमा परेको बिस्थापितहरुको लागि सबैतिरबाट संकलन गरिएको राहत सामग्रीहरु पनि सम्बन्धित पिडितहरुले नपाउदा सहयोग गर्नेहरुको मन कस्तो होला। त्यो भन्दा यस्तो बिपतिमा हातमुख कसरि जोडने भनेर तडपिएको हृदय कस्तो भयो होला?ति निर्दयिहरुको ब्याबहार देखेर। लुटेराहरु त लुटेरा नै भए। त्यो भन्दा फरक राजनितिक नेताहरुको पनि गिद्दे नजर पर्न थाले पछि ति बिस्थापित दसौहजार जनताले के खाने?त्यति मात्र होईना त्यहाको ब्यापारिहरु पनि यस कान्ड बाट मजाले नै मालामाल भएको रहेछ। तर दुखलाग्दो कुरा हाम्रो देशमा हरेक कुरामा राजनिति हुने गर्छ। तिनै नेता भनौदाहरुले ति बिस्थापितहरुलाई बिभाजन पनि गराउदोरहेछ।अनि म यो पर्टिको हुं मेरो एरियाको बिस्थापितले राहत पाएना भनेर सरकारबाट गठित दैबिक प्रकोप कोषबाट मन लागि सामन उठाउदै लगि आफ्नो कार्यकर्ताहरुलाई लुटेजस्तो गर्न लगाई समान लुटियो भन्दै मन लागि गर्दो रहेछ।जुन सामनहरु हिनामिना पार्नेमा त्यहाको स्थानिय ठुलाबडाहरु पनि अछुतो रहेनछ।सुनसरीको उधोग बाणिज्य माहासंघका अधक्ष पनि संलग्न रहेको समचार सुन्नमा पाइयो।अनि अन्य ठुला राजनिति दलका नेताहरु पनि लागि परेको सुन्नमा पाईयो।पिडितहरुले सरकारबाट आएको राहत हामिले पाउनु पर्छ भन्दै नाराजुलुस लगाउदा स्थानिय ठुलाबडाहरुले उल्टै कुट पिट गर्दै ज्यान मार्ने धम्कि सम्म दिने गरेको रहेछ।कुनै-कुनै सिविरहरुमा राहत बितरण राम्रो नभएको कारण कतिपय पिडितहरु१०,१२ दिन सम्म पनि भोक भोकै दिनरात बिताउन बाध्य रहेछ तर कुनै सिविरका बिस्थापितहरुभने २,३ वटा राशणकार्ड लिएर राहत लिदै पसलमा बेच्दै मालामल भएको पनि सुन्नमा पाइयो।त्यो चहि एउटै सिविरको सदस्यले अर्को पनि सिविरमा नाम दर्ता गराई दुबैतिरबाट राहत लिईबेच्ने गरेको रहेछ।त्यस्तै ति पिडितहरुको नाम लिएर राजनिति दलका नेताहरु पनि आ-आफ्नो जाल फ्याक्न तल्लिन रहेछ।कसरी तिनिहरुलाई आफ्नो पार्टिमा तान्ने भनेर उनिहरु जोडदारका साथ लागिपरेकोरहेछ जस्मध्य अग्रपंत्तिमा रहेछ नेपालि कांग्रेसको नेत्री सुजता कोईराला जस्ले दैबिक पर्कोपको पनि कुनै ख्याल नगरी बोराकोबोरा चामल चिउरा लत्ता कपडाहरु बांडेपछि चारैतिर हल्ला मच्चियो बिस्थापितको नाममा राजनिति हुन थाल्यो भनेर जस्को रन्को फोरमको अधक्ष उपेन्द्र यादपलाई पनि परेछ उस्ले पनि आफ्नो क्षेत्रका पिडितहरुलाई राजनिति कार्ड फाल्न थाल्यो त्यस्पछि त सबै पार्टिको नेताहरु पनि आफ्नो ब्रच्स्व राख्न र अरु पार्टिलाई कम्जोर पार्न लागि पर्न थाल्यो।तर सिविरमा भएका पिडितहरुको गुनासो अनुसार ति सिविर ब्याबस्था गर्ने दलका नेताहरुले आफ्नो पार्टिको पिडितहरुलाई मात्रै राहत दिने गरेको पाईयो।अ,त, यि र यस्तो सम्बेदनसिल अवस्थामा सबैले आफ्नो औकातले सकेसम्म सक्दो सहयोग गरेर ति पिडितहरुको आखाको आशु पुछ्ने र चहराई रहेको घाउमा मल्हम लगाउने काम गर्नु पर्नेमा उनिहरुको नाममा आएको सामग्रीहरु नै लुटेर ति मरेर पनि बांचेको पिडित निमुखाहरुको मन दुखाएर बांदरको कथा झै कार्य नगरौ यदि यस्तै हुदै गए उनिहरुको बिकल्प भनेको कि भोकभोकै मर्ने कित ठुलै ज्वालामुखि बिस्पोटन हुन पनि बेर छैन।किन कि सहयोग गर्न चाहने संघसस्था हरु धेरै छ।उनिहरुले गरेको सहयोग सम्बन्धित पिडितहरुसम्म पुर्याउने काम गर्नुहुन सम्पुर्ण सज्जनबृन्दहरुमा अनुरोध।।।।।।।।।।।।।
हुन त यो हामि सबैको लागि एक दुखदायि घटना हो।जस्मा हजारौ परिवारहरु घरबारबिहिन भएका छन।र हजारौ मानिसहरु बेपत्ता पनि भए।त कोहो-कोहि १०,१२ दिन पस्चात पनि जिवितै उद्दारकर्ताहरुले सकुसल उद्दार गरे।तर यिनै दुख र पिडादायि घटनालाई कतिले आफ्नो कमाउने ठाउ बनाए।कति राजनितिज्ञहरुले पासो पनि फाले देखावटि आस्वासनहरु दिलाएर। बिचरा ति निमुखा सोझो होस् हवास गुमाएर बाचेको पिडितहरुलाई के थाहा,जस्ले सहयोग गर्छ।उसैको पछि लाग्नु बाहेक अरु बिकल्प नै के छ र उनिहरुसंग भएको जाएजेथाहरु सबै कोसिले बगाएर लगे पछि बाचेकोत्यै खालि ज्यान बाहेक।तर तिनै समय कसैलाई फुर्सदै छैन पिडितहरुलाई सहयोग गर्नु होइना उनिहरुको नाममा आएको राहत लुटनलाई त कसैलाई आफ्नो पार्टिमा आकर्सित कसरी गर्ने भनेर,
दुख लाग्दो कुरा,,,,,,,,,धेरै समचारहरु सुन्नमा आयो कि यस्तो अवस्थामा सबैको नजर ति पिडितहरुलाई कसरि उद्दार गर्ने भन्ने हुनुपर्नेमा उल्टो भयो। तर स्थानिय ठुलाबडाको लागि र राजनितिक नेताहरुको लागि ठुलै चिठ्ठा परेको जस्तो भएछ। दुख लाग्दो कुरा त ति डुबानमा परेको बिस्थापितहरुको लागि सबैतिरबाट संकलन गरिएको राहत सामग्रीहरु पनि सम्बन्धित पिडितहरुले नपाउदा सहयोग गर्नेहरुको मन कस्तो होला। त्यो भन्दा यस्तो बिपतिमा हातमुख कसरि जोडने भनेर तडपिएको हृदय कस्तो भयो होला?ति निर्दयिहरुको ब्याबहार देखेर। लुटेराहरु त लुटेरा नै भए। त्यो भन्दा फरक राजनितिक नेताहरुको पनि गिद्दे नजर पर्न थाले पछि ति बिस्थापित दसौहजार जनताले के खाने?त्यति मात्र होईना त्यहाको ब्यापारिहरु पनि यस कान्ड बाट मजाले नै मालामाल भएको रहेछ। तर दुखलाग्दो कुरा हाम्रो देशमा हरेक कुरामा राजनिति हुने गर्छ। तिनै नेता भनौदाहरुले ति बिस्थापितहरुलाई बिभाजन पनि गराउदोरहेछ।अनि म यो पर्टिको हुं मेरो एरियाको बिस्थापितले राहत पाएना भनेर सरकारबाट गठित दैबिक प्रकोप कोषबाट मन लागि सामन उठाउदै लगि आफ्नो कार्यकर्ताहरुलाई लुटेजस्तो गर्न लगाई समान लुटियो भन्दै मन लागि गर्दो रहेछ।जुन सामनहरु हिनामिना पार्नेमा त्यहाको स्थानिय ठुलाबडाहरु पनि अछुतो रहेनछ।सुनसरीको उधोग बाणिज्य माहासंघका अधक्ष पनि संलग्न रहेको समचार सुन्नमा पाइयो।अनि अन्य ठुला राजनिति दलका नेताहरु पनि लागि परेको सुन्नमा पाईयो।पिडितहरुले सरकारबाट आएको राहत हामिले पाउनु पर्छ भन्दै नाराजुलुस लगाउदा स्थानिय ठुलाबडाहरुले उल्टै कुट पिट गर्दै ज्यान मार्ने धम्कि सम्म दिने गरेको रहेछ।कुनै-कुनै सिविरहरुमा राहत बितरण राम्रो नभएको कारण कतिपय पिडितहरु१०,१२ दिन सम्म पनि भोक भोकै दिनरात बिताउन बाध्य रहेछ तर कुनै सिविरका बिस्थापितहरुभने २,३ वटा राशणकार्ड लिएर राहत लिदै पसलमा बेच्दै मालामल भएको पनि सुन्नमा पाइयो।त्यो चहि एउटै सिविरको सदस्यले अर्को पनि सिविरमा नाम दर्ता गराई दुबैतिरबाट राहत लिईबेच्ने गरेको रहेछ।त्यस्तै ति पिडितहरुको नाम लिएर राजनिति दलका नेताहरु पनि आ-आफ्नो जाल फ्याक्न तल्लिन रहेछ।कसरी तिनिहरुलाई आफ्नो पार्टिमा तान्ने भनेर उनिहरु जोडदारका साथ लागिपरेकोरहेछ जस्मध्य अग्रपंत्तिमा रहेछ नेपालि कांग्रेसको नेत्री सुजता कोईराला जस्ले दैबिक पर्कोपको पनि कुनै ख्याल नगरी बोराकोबोरा चामल चिउरा लत्ता कपडाहरु बांडेपछि चारैतिर हल्ला मच्चियो बिस्थापितको नाममा राजनिति हुन थाल्यो भनेर जस्को रन्को फोरमको अधक्ष उपेन्द्र यादपलाई पनि परेछ उस्ले पनि आफ्नो क्षेत्रका पिडितहरुलाई राजनिति कार्ड फाल्न थाल्यो त्यस्पछि त सबै पार्टिको नेताहरु पनि आफ्नो ब्रच्स्व राख्न र अरु पार्टिलाई कम्जोर पार्न लागि पर्न थाल्यो।तर सिविरमा भएका पिडितहरुको गुनासो अनुसार ति सिविर ब्याबस्था गर्ने दलका नेताहरुले आफ्नो पार्टिको पिडितहरुलाई मात्रै राहत दिने गरेको पाईयो।अ,त, यि र यस्तो सम्बेदनसिल अवस्थामा सबैले आफ्नो औकातले सकेसम्म सक्दो सहयोग गरेर ति पिडितहरुको आखाको आशु पुछ्ने र चहराई रहेको घाउमा मल्हम लगाउने काम गर्नु पर्नेमा उनिहरुको नाममा आएको सामग्रीहरु नै लुटेर ति मरेर पनि बांचेको पिडित निमुखाहरुको मन दुखाएर बांदरको कथा झै कार्य नगरौ यदि यस्तै हुदै गए उनिहरुको बिकल्प भनेको कि भोकभोकै मर्ने कित ठुलै ज्वालामुखि बिस्पोटन हुन पनि बेर छैन।किन कि सहयोग गर्न चाहने संघसस्था हरु धेरै छ।उनिहरुले गरेको सहयोग सम्बन्धित पिडितहरुसम्म पुर्याउने काम गर्नुहुन सम्पुर्ण सज्जनबृन्दहरुमा अनुरोध।।।।।।।।।।।।।
Labels:
प्रसंगबस
13 October 2008
म मान्छे।।।।
जिनदगिको पानाभित्र संसार देख्ने म मान्छे।
अनि अन्धकार भित्रै छाया चाहने म मान्छे
अबिरल बहने हावाको झोकमा
जिन्दगिको प्रतिबिम्ब खोज्ने म मान्छे।
जिवनका ति अध्यारो रातहरुमा
उज्यालो ज्योति बाल्न खोज्ने म मान्छे।
त्यसैलेत,,,,,,
म सक्दिन साथ दिन तिम्रा पाईलाहरुमा
अनि तिमिले भुलेर छाडेका बाटोहरुमा
म त सधै आफ्नै अस्थिपन्जरमा उभिन चाहने मान्छे।
अनि आफ्नै दुनियामा रमाउन चाहने
म आफ्नै जिबन भोगाईमा आशारत छु।
अनि आफ्नै कल्पनाको संसारमा हराउछु।
त्यसैलेत,,,,,,
म तिम्रा बनावटि हासोमा रम्न सकिन।
तिम्र ति कोमल पाउहरुमा
मैले जिन्दगिलाई डोराउन पनि सकिन।
अनि ति अनकन्टार रातहरुमा पनि
म आकाशको तारा गनेर बस्न सकिन।
अनि अन्धकार भित्रै छाया चाहने म मान्छे
अबिरल बहने हावाको झोकमा
जिन्दगिको प्रतिबिम्ब खोज्ने म मान्छे।
जिवनका ति अध्यारो रातहरुमा
उज्यालो ज्योति बाल्न खोज्ने म मान्छे।
त्यसैलेत,,,,,,
म सक्दिन साथ दिन तिम्रा पाईलाहरुमा
अनि तिमिले भुलेर छाडेका बाटोहरुमा
म त सधै आफ्नै अस्थिपन्जरमा उभिन चाहने मान्छे।
अनि आफ्नै दुनियामा रमाउन चाहने
म आफ्नै जिबन भोगाईमा आशारत छु।
अनि आफ्नै कल्पनाको संसारमा हराउछु।
त्यसैलेत,,,,,,
म तिम्रा बनावटि हासोमा रम्न सकिन।
तिम्र ति कोमल पाउहरुमा
मैले जिन्दगिलाई डोराउन पनि सकिन।
अनि ति अनकन्टार रातहरुमा पनि
म आकाशको तारा गनेर बस्न सकिन।
Labels:
कबिता
08 October 2008
जिन्दगी
औलाएर दिनहरु गन्दै थिए।
हांसेर बचौला भन्दै थिए।
अध्यारो औशिको रातमा
पुर्णिमाको जुन झुल्काउला भन्दैथिए
पुर्णिमाको जुन झुल्काउला भन्दैथिए
अनि बाटो भरि आंखा बिछ्याए
तर अनायाश परेलिमा सांझ परेछ।
खै के भनौ यो जिन्दगिलाई नै
चैत बैसाख मै बर्षात परेछ।
रङ्गि चङ्गि सजाएको फुलहरु भन्दा
पहरामा फुल्ने सुनगाभा नै राम्रो लाग्न थाल्यो।
जिन्दगी नै अन्धकार भएर होकी
आफ्नै यात्रा सुन्सान लाग्न थाल्यो।
अनि यो दुनियाको रङ्गिचङ्गि परिबेश भन्दा
कल्पनाको नया सन्सार मै हराउन मन लाग्यो।
त्यसैले अबत प्रचन्ड सुर्येको ताप पनि मलिन बन्दै गयो।
हरियालि बसन्तले छाएको बगैचामा
शिशिरको पिडा छाउन थाल्यो।
संगम
Labels:
कबिता
02 October 2008
साउदीअरबको ईतिहाश मै पहिलो सास्कृतिक कार्यक्रम
साउदिअरबको राजधानि रीयादस्थित(united Nepalsese welfare Society) ले गरेको यो पहिलो सस्कृतकार्यक्रम सम्भवत साउदिअरबकोईतिहासमा यो पहिलो नै हो।हुन त पहिला पनि एस्तो
कार्यक्रम हुन्थ्यो नै तर पहिला गरीने कार्यक्रम भनेको फाटफुट र भेटघाट रमाईलो मात्रै हुन्थ्यो।तर एसपालिको दशैमा जुन सस्थाले गरेको सहासलाई सह्रानिय नै ठान्नु पर्छ।किन कि साउदीअरबको बारेमा त याहाहरुलाई भनि रहनु पर्दैना होला।जहा कुनै पनि यस्तो खाल्को रमैइलो गर्ने कानुनमै छैन। जहाको महिलाहरुले बहिरा पुरुशहरुसंग बोल्नु पनि हुदैना।अनि बाहिरा हिडदा पनि सधै बुर्काले
सबै सरिर अनुहार ढाकेर हिडनु पर्छ। त्यस्तो कानुन थाहा हुदाहुदै पनि यस् सस्थालेहाम्रा ख्याति प्राप्त कलाकारहरु ल्याएर धोको पुग्नेगरि नचाई उफारी यहा भएको सबै नेपालिहरुलाई ४ घन्टा भएपनि नेपालमै भएको आभाश दिलायो।हुनत पहिलोपटक नेपालबट कलाकरहरु झिकाउदा धेरै किसिमको बाधा अडचनहरु र धम्किहरुपनि न आएकोहोइना।तर ति धम्कि र त्राशहरुसंगमुकाबिला गर्दै हामि अगडि बडिरहौ र आज सफल पनि भयौ।भन्नुहुन्छ यो सस्थाको अधक्ष दिलचन बुडामगर वहा अगाडि भन्नु हुन्छ।हामिलाई यहा सम्म ल्याईपुर्याउने यहास्थित नेपालि राजदुत्तबासको ठुलो हात रहेको पनि वहामन खुलएर भन्नुहुन्छ।जस्मा सबै जसो कामहरु राजदुत्तबासले नै गरेको हो।कलाकारहरु ल्याउन र उनिहरुको सुरक्षा पनि राजदुत्तबासले नै गरिरहेकोछ।कार्यक्रमउदघाटन गर्दै प्रमुख अथिति राजदुत्त श्री हमिद अन्सारीले भन्नुभयोयो हाम्रो मात्र प्रयास होइना यहा स्थित सम्पुर्ण प्रबाशीहरु र उनाईटेड नेप्लिज वेल्फेयर सोसाईटिको कार्यकर्ताहरुको अदम्य सहाश भएकोले आज हामि हाम्रा यि ख्यातिप्राप्त कलाकरहरुको साथ रमाउन पाईरहेको छौ।कार्यक्रमको सुरुबातमा लोकदोहोरिगाएक मिलन लामाले अतिथि राजदुत्तलाई नेपालि झण्डा उपहार टकराई झल्को लालि ओठमा गाडि चल्यो मोटर पुग्यो जुम्ला कलिकोटमाको गितले दर्सकहरुलाई निकै तताएको थियो। अन्य कलकरहरुमा खेमराज गुरुङ् सिला आले, अभा मुकरुङ्,निशा सुनुवारहरुले आ-आफ्नालोकदोहोरी मार्फत दर्सकहरुलाई भरपुर मनोरन्जन दिएको थियो भने हास्यकलाकारहरुसिबहरी पौडैल(मुख हानु जस्तो)किरण के,सि,(रात्ता मकै)जितु नेपाल(मुन्द्रे)ले पनि आ-आफ्नो हास्य प्रहसन मार्फत दर्सकहरुलाई पेट मिचि-मिचि हसाएको थियो।कार्यक्रमको उदघोशण कलकन्तिपुरको सन्चालक सुरेश सिं ठकुरिले गर्नु भएको थियो।आशा गरौ आउदो दिनहरुमा पनि यसरि नै यस्तै कलारहरु मार्फत् मनोरन्जन दिलाउन सकोश यहि नै हाम्रो united Nepalese welfare society लाई भन्यबद सहित बिजय दशमि तथा
दिपवलि २०६५ को हार्दिक मंगलमय सुभकामना सहित केही तस्वीरहरु तल ...
( राजदुत्तलाई पनि नचाउदै मिलन लामा)
( पुरानै गित वारीजमुना पारी जमुना गित प्रस्तुत गर्दै खेम गुरुङ)
(कता हिडेको कस्लाई खोजेको गाउदै... आभा मुकारुङ)
(हाँस्य कलाकार शिवहरि र किरण के. सी. )
(लोक गयिका शिला आले )
(आफ्ना पुरानो गित सुनाउदै निशा सुनुवार)

(उप राजदुतलाई पनि छोडेन नचाउन मिलन लामाले )

(दर्शक महिला पनि स्टेज मुनि नाच्दै )

(बच्चापनि रमाउदै खेमको गितसंगै)

Labels:
संस्मरण
29 September 2008
मेरो बिचारमा जिवन र भोगाई
समय र परिस्थितिको खेलबाड न हो। समस्या संग लड्दा लड्दै बाध्यताले कुठारघात गरि आफ्नो माथमा टेके पछि। कायर जस्तै भयर आफ्नो जन्म भुमि जंहा जन्म लिई तोतेबोलिर पाईला चाल्न सिकेको आगनलाई आफ्नो दुई आंखाबाट झरेको आंशुले छर्केर मनमा बिरह र एक्लोमहशुस गरी आफ्नो भबिस्यको खोजिमा हिड्नु पर्ने यो बिबस्ताले गर्दा र सोचे जस्तो नभै सबै पृथक भैदिदा सावनको भेलसरि अनन्तकालसम्मको जिवन सहरालाई आंशुउपहार छोडि बिछोडिनु पर्दा कस्को मन नरोला? लाग्छ यो जिन्दगि नै कस्तो-कस्तो जता जे संग तुलना गरे पनि ठ्याक्कै मिल्ने, भेट्नु र छुटिनु अनि पाउनु गुमाउनु नै जिन्दगि होला।जस्तो पनि लाग्छ अनि छुटेर वा हराएर गए पछि सम्झनामा तडपी-टडपी रुनु नै जिन्दगि होला। यस्तै-यस्तै जिवनका कथा ब्यथा भित्र रुमाल्लिएर बाच्नु नै जिन्दगि होला।अर्थात हासो आशु रोदन बेदना मिलन बिछोड जन्म मिर्त्युको कथाको साङ्लो भित्रै सायद जिन्दगि बाधिएको होला।यस्तै जिन्दगि एउटा पर्कृतिको बर्दान पनि हो। जस्ले उसलाई जे उपहार दिन्छ, तेसैलाई उ प्रसाद ठानेर ग्रहन गर्छ।जस अनुसार नै उ अगाडि बडिरहेको हुन्छ।कहिले खुसि त कहिले चिन्तित पनि,जिन्दगि, जंह र जहिले पनि शुख पछि दुखको सृजना हुन्छ।त कुनै दुखहरु जिन्दगि भोगाईमा नै एक आबिस्मरणिय ह्न्छ. जस्को अभाबमा जिन्दगि नै अधुरो जस्तो हुन्छ हो जिन्दगिमा क्षणिक रुपमा हरेक मनोरन्जन मिल्न सक्छ।तर जिन्दगि भोगाईको क्रममा धेरै समय बेदनाको भुमरिमा जेलिनु पनि पर्छ। बिधिको बिडम्बना भनौ वा भाग्यको खेल काहा-काहा गएर ति सम्पुर्ण सपनाहरु निराकरण गर्नु पर्ने हुन्छ। यि र एस्ता बाधा अड्चनहरु सबैलाई आईपर्छ भनेको होईना मेरो मतलब यस्ता अवस्थाहरुले धेरैलाई दयणिय क्षण भोग्नु पर्ने बाध्यतामा धकेलिदियको हुन्छ। जो यस्तो परिस्थिति संग मुकाबिला गर्न नसकी पागल सरह भौतरिरहेको पनि हुन्छ।(तर यो कसैको वास्तबिक्ता होइना केवल मेरो सोचाईमात्र हो) वास्तबमा उदाउनु र अस्ताउनु नै जिन्दगि रहेछ।दुख-सुख कहिले समिप त कहिले क्षितिजपारि हासो र रोदन मिसृत अनमोल जिन्दगिको परिभाषा नलेखिनहुने २ सब्द रहेछ।जति जति समय अतितलाई छोड्दै जान्छ तेत्ति-तेत्ति नै बर्तमान साझले स्मिर्ति र पिडाको छहारीमा सुस्केरा संगै कैयौ कल्पनाहरु तैरीरहन्छ।यो मानसपटलमा पुराना सम्झनाको आभाष दिलाउदै सहाराको स्मरण यि रातहरु चुपचाप निदाइ मिरमिरे उषालाई निम्त्याउछ। जिन्दगिले भोगेको परिताप अनि मुस्कानमय क्षणले फाटेको हृदय लाई टालटुल गर्दै समय बेजोडले हुइकिदिन्छ सगरमाथाको बक्षस्थल,हिमसिखर मनोहर दृस्य, चांप र गुराश फुलेर ढकमक्क भएको दिब्यस्थलमा रमाउने यि जिन्दगिहरु यथार्तमा भन्नुपर्दा आफु जन्मेको जस्तो पृयस्थल कहि नहुदोरहेछ।बशन्त ॠतुको आगमन संगै त्यहा नव पल्लविहरु मधुर पवनको झोकमा बयस्क बन्न तल्लिन होला। त्यसैको डालिमा बसेर न्याउलि चरिले भाका हाल्दै होला।बिगतका ति रमाईलो क्षणहरु मनन गरेर बध्यता र परिस्थितिले आफ्नो आफन्तहरु संग अलग पारेर धेरै टाडा ल्याईपुर्यायो।
अन्तमा
सम्झना मेरो संगालिराख मुटुको माझैमा।
तड्पेको जिवन लिएर आउला सुनौलो साझैमा।
संगम
अन्तमा
सम्झना मेरो संगालिराख मुटुको माझैमा।
तड्पेको जिवन लिएर आउला सुनौलो साझैमा।
संगम
Labels:
अनुभव
20 September 2008
भिडियो
मैले यु टुब हेर्ने क्रममा यो भिडियो नेपालन्युज डट कमले लिएको आन्तरबर्ता र एउटा बिदेशीले हामी नेपालीहरु भन्दा स्पष्ट बोलेको सुन्दा अचम्म लाग्यो। तपाई पनि हेर्नु होला।
Labels:
कहिलेकहि रमाईलो पनि
17 September 2008
मरुभुमिमा नेपाली पन
"यो मरुभुमिको निलो आकाशमा म तेहि जन्मभुमिको रोशणि खोजिरहेछु।
ऋतु नै परिबर्तन नहुने मरुभुमिमा म तेहि बसन्तलाई पर्खिरहेछु।"
नमस्कार मित्रहरु आज कुनै स्पेसल त केहि छैन। तै पनि ब्ल्ग अप्डेट गर्ने जमर्को गरेर बसेको के लेखौ के भयो। एसो मन डुलाउदै जादा अस्ति एकदिन साउदिको राजधानि रियादको बथ्था भन्ने ठाउमा घुम्न भनि निस्केको थिए। तर त्यहा भेटेको असङ्ख्या नेपलि दाजु भाईहरु भेट्दा केहि लेखौ लेखौ लाग्यो र तेसैलाई सिर्षक बनाई २ ४ कुरा हरु लेख्ने जमर्को गर्दैछु।रोजगारिको लागि बिदेसिने लाखौ नेपालि हरु मध्ये धेरै जसो युबाहरु साउदि अरबमा छन।र यो देश सबै भन्दा ठुलो ग्याश र तेलखानि भएको देश पनि हो।तेसैले होला अरुतिर भन्दा याहा अलि बडिनै नेपालि हरु भितृने गर्छ।र हरेक ठाउहरुमा नेपालिहरुको जम्घट् भएको देख्न सकिन्छ।बिसेष गरेर याहाको मुख्य जम्घट थलो भनेको रियाद जेद्दा र दमाम हो।
यिनै सहरहरुको वरपर धेरै नेपालिहरु छरिएर बसेको छ।एउटै देशमा कर्येरत भए पनि आफ्नो र आफन्तको भेट हुन अतिनै मुस्किल हुन्छ।किन भने यि ठाउ हरु धेरै टाडा टाडा पर्दछ।बिशेष गरि यो खाडि मुलुकहरुमा मुस्लिम धर्मलम्बिहरुको बहुल्येता छ. र उनिहरुको सुक्रबारको दिन सार्बजानिक बिदा हुन्छ।तेसैले यो सुक्रबारको दिन यि तिनवटै सहरमा भएका नेपालिहरुको लागि जम्घटको दिन हो।यिनै सुक्रबारको दिनमा तिनै सहरमा छरिएर रहेको नेपालिहरु सहरको पर्मुख ठाउहरुमा जम्घट हुने गर्छ।बिशेष गरि रियादको बथ्था जेद्दाको बलाद र दमामको सिको बिल्डिङ भन्ने ठाउ नेपालिहरुको भेट हुने साझा चौतारि हो।जहां देशको पुर्ब देखि पस्चिमसम्मको नेपालि हरु जम्मा जम्घट हुने गर्छ। तेसैले सुक्रबारको दिन यि ठाउहरुमा नेपालिहरुको भिड देख्दा लाग्छ नेपाल कै कुनै बजार भन्दा फरक लाग्दैना।तेसैले होला यि ठाउहरुलाई नेपालिचोक भनेर नामकरण पनि गरिएको छ।जुन ठाउहरुमा नेपालको याद दिलाउने नेपालि भन्छाघर रेस्टुरेण्ट हरु पर्सस्त पाईन्छ।जहा नेपालि खाना गुन्द्रुक म:म: सुकुटि जस्ता खानाहरु पाईन्छ।जाहा सुक्रबारको दिन अरु दिन भन्दा चहल पहल अलि बडि नै देखिन्छ। साचि भन्नुपर्दा नेपालि ब्यापारिको लागि दशै नै आएको जस्तो हुन्छ।
"रियादस्थित नेपालि होटेल यहाँ सुक्रबारको दिन नेपालिहरुको भिड लाग्ने गर्छ।"
साउदि अरबको राजधानि रियद स्थित बथ्था सहरमा प्रतेक सुक्रबारको दिन असङ्ख्या नेपालिहरु जम्घट हुने गर्छ जुनठाउ देखि टाडा टाडा सम्मको आफन्तहरु संग फोन मार्फत सम्पर्क गरि नेपालि चोकमा भेटने सर्त हुन्छ।पहिला नै जुन दिन आफ्नो आफन्त संग भेटि आ आफ्नो अवस्था बारे छलफल गर्छ।कसैले आफ्नो मालिकले दिएको दुख कस्ट तलब नपाउने अनि बाहिर घामको तापमाकाम गर्नु पर्ने तेस्तै-तेस्तै आफ्नो घरपरिवार जन्म थलो छोडि पर्देसिनु परेको ब्यथाहरु यिनै चौतारिमा आफ्नो आफन्तसंग साटासाट गरेर मन हल्का पार्छ।याहा आएरसाहुको ऋन भत्किन लागेको घर अनि पिडाले चाउरिएको बा-आमाको अनुहार र भाईबहिनि अनि पृयशिको ओठमा मुस्कान छर्ने सपना हरु कति सफल भए कति सपना नै भए।तै भएर पनि प्रतेक सुक्रबारको दिन आफ्ना र आफन्तहरु सामु आपस्मा आफुले भोग्नु परेको पिडा र बेदना हरु साटासाट गर्छ यो साझा चौतारिमा कोहि-कोहि आफ्नो गाउले मित्रहरु भेटेर खुसि हुन्छ सबै आ-आफ्नो दुनियामा ब्यस्त हुन्छ।त कोहि छुटिमा जानको लागि आफ्नो स्वजनहरुको लागि किनमेलमा ब्यस्त पनि देखिन्छ।भने कोहि आफन्त मार्फत आफ्नो घर परिवारबाट पठाएको चिठिपत्र र कोसेलिहरुपाएर खुसि देखिन्छ।तेसैले प्रतेक सुक्रबारको दिन यि सहरहरुमा बेग्लै रौनक देख्न सकिन्छ।
बिशेष गरि खाडिमुलुक मध्य साउदिअरबमा अस्लिल पत्रपतृका सिडि हरु लान पाईन्न यदि भेटिएमा जस्को सजाय मिर्तुदण्ड सम्म हुने गर्छ।भन्ने सुन्नमा पाइन्थ्यो।तर यि सहरहरुमा त नेपालमा भन्दा बडि अस्लिल खालका पत्र पतृका सिडिहरु खुलमखुल्लारुपमा बिकृ बितरण भैरहेको देखियो। थोरै समय भए पनि यि नेपालि चोकमाबिताउदा आफु नेपालमै भएको अनुभव भयो।मलाई पनि किन भने जताजता हेरे पनि नेपालि मात्रै र जाहांतहि पनि नेपालि पत्र पतृकाको पसल अडिओ सिडिको पशल हरु मात्रै अझ रमाईलो त नेपालको बसपार्क जस्तै यहा पनि हजारौ नेपालिहरु मिनिरल वाटरको बोतल डुलाउदै प्रतेकलाई सोध्धै हिडिरहेको देख्दा रमाईलै लाग्यो।
नेपाल जस्तै याहा पनि समान हरु किन्दा बार्गेनिङ भैइरहेको देखियो। बिशेष गरेर यो साउदिमा बेलुकाको समय भिड भाड बड्ने गर्छ।किन भने दिउसोको समय अत्ति नै गर्मिहुने भएको हुदा टाडाटाडा बाट पनिबेलुकाको ३-४ बजेको समय मिलाएर जम्मा हुने गर्छ यो चौतरिमा(अकमा) यो बिशेष गरि हाम्रो मुलुकमा नागरिक्ता भने जस्तै यहा अकामा भनिदो रहेछ।जुन कतै हिडडुल गर्दा साथमा अनिबार्य हुनु पर्छ।तर यो अकामा चोर्नेहरु पनि यहा कमि छैनरहेछ। अर्काको अकामा चोरेर अबैधरुपमा अर्को फोटो टासेर बेच्दो रहेछ।जुन चोर हरुको सिकार बिशेष तिनै सोझो नेपालिहरु हुदोरहेछ अब सबैको आखा आफ्नो हातको घडि र कसैको मोबाईलको टाईममा जादैछ। किन भने बेलुकाको ९ बज्न थालिसकेकोछ।जुन बेला नेपालमा १२ बज्न लागेकोछ।गाउघरतिरसबै निन्द्र देबिको काखमा मस्त भैसक्योहोला। त कतै-कतै अल्लारे ठिटा-ठिटिहरु कतै रमाईलो गर्दै होला।तर याहा नचाहादा नचाहादै पनि सबै जना छुटिने तर्खरमा जादैछ।के गर्ने समय नै एस्तै हो आउछ जान्छ पर्खदैन।
के गर्ने भोलि फेरि सबैको डिउटि जानु पर्ने बाध्यता छदैछ।तेसैले अर्को पटक सबै यहि चौतारिमाभेट्ने बाचाका साथसबै जना आ-आफ्नो डेरातिर पाईलाचाल्छ।र यो पङ्तिकार पनि सबै जना चिनजान भएको मित्र हरु संग बिदा भै आफ्नो डेरा तिर लागे भोलिको डिउटिको तयारिको लागि.......
ऋतु नै परिबर्तन नहुने मरुभुमिमा म तेहि बसन्तलाई पर्खिरहेछु।"
नमस्कार मित्रहरु आज कुनै स्पेसल त केहि छैन। तै पनि ब्ल्ग अप्डेट गर्ने जमर्को गरेर बसेको के लेखौ के भयो। एसो मन डुलाउदै जादा अस्ति एकदिन साउदिको राजधानि रियादको बथ्था भन्ने ठाउमा घुम्न भनि निस्केको थिए। तर त्यहा भेटेको असङ्ख्या नेपलि दाजु भाईहरु भेट्दा केहि लेखौ लेखौ लाग्यो र तेसैलाई सिर्षक बनाई २ ४ कुरा हरु लेख्ने जमर्को गर्दैछु।रोजगारिको लागि बिदेसिने लाखौ नेपालि हरु मध्ये धेरै जसो युबाहरु साउदि अरबमा छन।र यो देश सबै भन्दा ठुलो ग्याश र तेलखानि भएको देश पनि हो।तेसैले होला अरुतिर भन्दा याहा अलि बडिनै नेपालि हरु भितृने गर्छ।र हरेक ठाउहरुमा नेपालिहरुको जम्घट् भएको देख्न सकिन्छ।बिसेष गरेर याहाको मुख्य जम्घट थलो भनेको रियाद जेद्दा र दमाम हो।
यिनै सहरहरुको वरपर धेरै नेपालिहरु छरिएर बसेको छ।एउटै देशमा कर्येरत भए पनि आफ्नो र आफन्तको भेट हुन अतिनै मुस्किल हुन्छ।किन भने यि ठाउ हरु धेरै टाडा टाडा पर्दछ।बिशेष गरि यो खाडि मुलुकहरुमा मुस्लिम धर्मलम्बिहरुको बहुल्येता छ. र उनिहरुको सुक्रबारको दिन सार्बजानिक बिदा हुन्छ।तेसैले यो सुक्रबारको दिन यि तिनवटै सहरमा भएका नेपालिहरुको लागि जम्घटको दिन हो।यिनै सुक्रबारको दिनमा तिनै सहरमा छरिएर रहेको नेपालिहरु सहरको पर्मुख ठाउहरुमा जम्घट हुने गर्छ।बिशेष गरि रियादको बथ्था जेद्दाको बलाद र दमामको सिको बिल्डिङ भन्ने ठाउ नेपालिहरुको भेट हुने साझा चौतारि हो।जहां देशको पुर्ब देखि पस्चिमसम्मको नेपालि हरु जम्मा जम्घट हुने गर्छ। तेसैले सुक्रबारको दिन यि ठाउहरुमा नेपालिहरुको भिड देख्दा लाग्छ नेपाल कै कुनै बजार भन्दा फरक लाग्दैना।तेसैले होला यि ठाउहरुलाई नेपालिचोक भनेर नामकरण पनि गरिएको छ।जुन ठाउहरुमा नेपालको याद दिलाउने नेपालि भन्छाघर रेस्टुरेण्ट हरु पर्सस्त पाईन्छ।जहा नेपालि खाना गुन्द्रुक म:म: सुकुटि जस्ता खानाहरु पाईन्छ।जाहा सुक्रबारको दिन अरु दिन भन्दा चहल पहल अलि बडि नै देखिन्छ। साचि भन्नुपर्दा नेपालि ब्यापारिको लागि दशै नै आएको जस्तो हुन्छ।
"रियादस्थित नेपालि होटेल यहाँ सुक्रबारको दिन नेपालिहरुको भिड लाग्ने गर्छ।"
साउदि अरबको राजधानि रियद स्थित बथ्था सहरमा प्रतेक सुक्रबारको दिन असङ्ख्या नेपालिहरु जम्घट हुने गर्छ जुनठाउ देखि टाडा टाडा सम्मको आफन्तहरु संग फोन मार्फत सम्पर्क गरि नेपालि चोकमा भेटने सर्त हुन्छ।पहिला नै जुन दिन आफ्नो आफन्त संग भेटि आ आफ्नो अवस्था बारे छलफल गर्छ।कसैले आफ्नो मालिकले दिएको दुख कस्ट तलब नपाउने अनि बाहिर घामको तापमाकाम गर्नु पर्ने तेस्तै-तेस्तै आफ्नो घरपरिवार जन्म थलो छोडि पर्देसिनु परेको ब्यथाहरु यिनै चौतारिमा आफ्नो आफन्तसंग साटासाट गरेर मन हल्का पार्छ।याहा आएरसाहुको ऋन भत्किन लागेको घर अनि पिडाले चाउरिएको बा-आमाको अनुहार र भाईबहिनि अनि पृयशिको ओठमा मुस्कान छर्ने सपना हरु कति सफल भए कति सपना नै भए।तै भएर पनि प्रतेक सुक्रबारको दिन आफ्ना र आफन्तहरु सामु आपस्मा आफुले भोग्नु परेको पिडा र बेदना हरु साटासाट गर्छ यो साझा चौतारिमा कोहि-कोहि आफ्नो गाउले मित्रहरु भेटेर खुसि हुन्छ सबै आ-आफ्नो दुनियामा ब्यस्त हुन्छ।त कोहि छुटिमा जानको लागि आफ्नो स्वजनहरुको लागि किनमेलमा ब्यस्त पनि देखिन्छ।भने कोहि आफन्त मार्फत आफ्नो घर परिवारबाट पठाएको चिठिपत्र र कोसेलिहरुपाएर खुसि देखिन्छ।तेसैले प्रतेक सुक्रबारको दिन यि सहरहरुमा बेग्लै रौनक देख्न सकिन्छ।
बिशेष गरि खाडिमुलुक मध्य साउदिअरबमा अस्लिल पत्रपतृका सिडि हरु लान पाईन्न यदि भेटिएमा जस्को सजाय मिर्तुदण्ड सम्म हुने गर्छ।भन्ने सुन्नमा पाइन्थ्यो।तर यि सहरहरुमा त नेपालमा भन्दा बडि अस्लिल खालका पत्र पतृका सिडिहरु खुलमखुल्लारुपमा बिकृ बितरण भैरहेको देखियो। थोरै समय भए पनि यि नेपालि चोकमाबिताउदा आफु नेपालमै भएको अनुभव भयो।मलाई पनि किन भने जताजता हेरे पनि नेपालि मात्रै र जाहांतहि पनि नेपालि पत्र पतृकाको पसल अडिओ सिडिको पशल हरु मात्रै अझ रमाईलो त नेपालको बसपार्क जस्तै यहा पनि हजारौ नेपालिहरु मिनिरल वाटरको बोतल डुलाउदै प्रतेकलाई सोध्धै हिडिरहेको देख्दा रमाईलै लाग्यो।
नेपाल जस्तै याहा पनि समान हरु किन्दा बार्गेनिङ भैइरहेको देखियो। बिशेष गरेर यो साउदिमा बेलुकाको समय भिड भाड बड्ने गर्छ।किन भने दिउसोको समय अत्ति नै गर्मिहुने भएको हुदा टाडाटाडा बाट पनिबेलुकाको ३-४ बजेको समय मिलाएर जम्मा हुने गर्छ यो चौतरिमा(अकमा) यो बिशेष गरि हाम्रो मुलुकमा नागरिक्ता भने जस्तै यहा अकामा भनिदो रहेछ।जुन कतै हिडडुल गर्दा साथमा अनिबार्य हुनु पर्छ।तर यो अकामा चोर्नेहरु पनि यहा कमि छैनरहेछ। अर्काको अकामा चोरेर अबैधरुपमा अर्को फोटो टासेर बेच्दो रहेछ।जुन चोर हरुको सिकार बिशेष तिनै सोझो नेपालिहरु हुदोरहेछ अब सबैको आखा आफ्नो हातको घडि र कसैको मोबाईलको टाईममा जादैछ। किन भने बेलुकाको ९ बज्न थालिसकेकोछ।जुन बेला नेपालमा १२ बज्न लागेकोछ।गाउघरतिरसबै निन्द्र देबिको काखमा मस्त भैसक्योहोला। त कतै-कतै अल्लारे ठिटा-ठिटिहरु कतै रमाईलो गर्दै होला।तर याहा नचाहादा नचाहादै पनि सबै जना छुटिने तर्खरमा जादैछ।के गर्ने समय नै एस्तै हो आउछ जान्छ पर्खदैन।
के गर्ने भोलि फेरि सबैको डिउटि जानु पर्ने बाध्यता छदैछ।तेसैले अर्को पटक सबै यहि चौतारिमाभेट्ने बाचाका साथसबै जना आ-आफ्नो डेरातिर पाईलाचाल्छ।र यो पङ्तिकार पनि सबै जना चिनजान भएको मित्र हरु संग बिदा भै आफ्नो डेरा तिर लागे भोलिको डिउटिको तयारिको लागि.......
Labels:
संस्मरण
16 September 2008
कस्तो जिवन

बजाई रहेछु सारंगि चुडिएको तार संगै।
बिताई रहेछु जिवन मैले कालो समय संगै।
कस्तो जिवन पाए मैले कौडा माथि सुत्नु पर्ने।
बाच्नु मानब धर्म सेकेन्डै बिद्रोह सोच्नु पर्ने।
रित्तिएको जिवन बोकि भोज भतेरमा रमे जस्तै।
आशा बिहिन जिन्दगिको सपना हराए जस्तै।
यो जिवन नै संगित बिनाको पियानो जस्तै।
दिशा बिहिन जिन्दगिमा चालक बिनाको साधन जस्तै।
कुन बस्तुमा बिताए जिवन आफैलाई थाहा भएन।
जिन्दगिलाई कुन सब्दले लेख्ने आफैलाई थाहा। भएन
उदाश मात्रै होकि जिवन सधै उदाश मात्रै हुनु पर्ने।
अद्र्स्य् चोत हरु सधै आई बेदनाले खाईरहने।
आजा देख्छु सारा जगत दुखै दुखको पलंग माथि।
मानिश् भन्नु भ्रम मात्र हो मर्म नै हो हाम्रो साथि ।
यहित सिकायो मलाई आज यथार्त मेरो जिवनले।
बोलि रहेछु साश कडकाई प्रयास गदै यो मनले।
रोजगारको खोजिमा तल्लिनछु जिवन संकेत छैन कतै।
पिरै पिरको भुमरिमा डुब्न पुगेछ जिवन थाहा भएन अझै।
बेरोजगारको सिकार बनि बन्दैछु सिकारि केवल रोजगारको।
बिसाउदैछु चौतरिमा भारि दुख बेदना र उदाशि जिवनको।।
दर्पण लामा(अन्जान)
बौद काठमान्डौ।
Labels:
कबिता
30 August 2008
मेरि उनिलाई
तिमिले देखेको जुन लाई मैले पनि देखेको छु।
तिमिले टेकेको धर्तिलाई मैले पनि टेकेको छु।
जिन्दगिको यो लामो यात्रामा धेरै हिडिसके।
तर गोरेटो पहिल्यौन सकिन।
सपनाको सागरमा धेरै डुबुल्कि खेलि सके
तर यो मन लाई सान्ति कहिल्यै भएना।
अब त जिन्दगि देखि नै थकाई लाग्न थालि सक्यो
तर बिसाउने चौतारि भेटन सकिना।
तेसैले त,,,
जिबनमा धेरै खेल् हरु खेलि सकेको छु।
तर हारे रै भए पनि बचिरहेकै छु।
सङम
तिमिले टेकेको धर्तिलाई मैले पनि टेकेको छु।
जिन्दगिको यो लामो यात्रामा धेरै हिडिसके।
तर गोरेटो पहिल्यौन सकिन।
सपनाको सागरमा धेरै डुबुल्कि खेलि सके
तर यो मन लाई सान्ति कहिल्यै भएना।
अब त जिन्दगि देखि नै थकाई लाग्न थालि सक्यो
तर बिसाउने चौतारि भेटन सकिना।
तेसैले त,,,
जिबनमा धेरै खेल् हरु खेलि सकेको छु।
तर हारे रै भए पनि बचिरहेकै छु।
सङम
Labels:
मुक्तक
18 August 2008
17 August 2008
हिन्दु धर्म र नेपालि नारिहरु।।

तिज हिन्दुनारिहरुको महान चाड जस्को महत्वबारे चर्चा गरिरहन नपर्ला।तर एस्को गहिराहि सम्म पुगेर सोच्ने हो भने यो पर्ब एक किसिमको सोशण र,,,उक्त हो।जस्मा नारिलाई सोशण गर्नमा नारिहरुनै पुरुशभन्दा अगाडिछ।उनिहरु आफै आफ्नो सोशण गरिरहेकोछन जस्को मुल कारण धर्म पर्ति आस्था र बिस्वासनै हो।जस्को गड मुटुमा किलागडे झै बिधमान छ।धर्मको आलोचना गरे नर्कमा पुगिने डर हुने भएकोले आलोचनाको साटो सरासर पालना गर्नुमानैआफ्नो भलाई ठान्छ उनिहरु।हिदुधर्मले महिलाहरु लाई पुरुशको सेवा गर्नेसहनसिल र सुशिलहुने आफ्नो लोग्नेको कुरा नकाट्ने तेस्तै लोग्नेलाई नख्वाई आफु नखाने र लोग्नेले जे भनेपनिसहने र जिबनभरलोग्नेको दाश भएरबस्ने अनि लोग्ने मरेपछिसङै सत्ति जाने(जिउदै चित्तामा हामफाल्ने)निर्देशण छ।तर अहिले सत्ति पर्था हटिसकेकोछ।त्यस्लाई हम्रो नेपालि नारिहरु ठुलो उपलब्धि ठान्छन।तर आधुनिक्ताको खोल ओढेर महिलाको बलिपर्था अझ ससक्तरुपमा उर्लिएकोतिर उनिहरुको ध्यान जादैना।हिन्दुधर्म ग्रन्थहरुले नारिलाई जसरि उकासेर आकास पुर्याएकोछ।त्यसरिनै दाश अनि पशुको झै ब्याख्या गरेर पछारेको पनिछ।सात बर्षको कन्या(गोमा)लाई सत्तरि बर्शे बुडो(सिब सर्मा)ले बिबाहा गरेको कथ हाम्रा हिन्दु नारिहरु भक्तिपुर्बक बर्त लिएर सुन्छ।जुन नारि बिधुवा हुन कत्तिबेर लाग्ला?सोझै अनुमान गर्न सकिन्छ।अनि यौवनको ज्वराभाट सङै मरुभुमि जस्तो उराठ लाग्दो जिबन कसरि कटला,,एस्तै एस्तै पाठ हरु सिकाउछ हिन्दुधर्मले अनि यहि धर्मले सिकाएकोछकि बर्त बस्ने पाठ पुजा गर्ने काम पनि नारिको हातमै सुम्पिदिएकोछ।तेस्तै मासिक धर्म सुरु हुन अगाडिनै कन्याको बिबाहा गरिदिये पुन्ये प्रप्त हुने अनि बिधुवाले बिबाहा गरे नर्कमा जाने जस्ता वाईजात भ्रमहरु यिनै धर्मले सिकाएको छ।तर धर्मकै कुरा गर्ने हो भने पनि बिदुर लाई दोस्रो बिबाहा गर्ने छुट दिएकोछ।बहुबिबाहाकोत कुरै छोडौ।सोर्हसय गोपिनिको एक्लो पति कृशणको जन्मदिनमा हम्रामहिला दिदिबहिनिहरुभोकभोकै बर्त बसेर प्राथना गर्दै कोटिकोटि नमस्कार गर्छ।धर्ममा कति तलमाथि हुदो रहेछ भन्नेकुरा रामले सिताको अग्निपरिक्षा लिएर फेरि जङलनै फर्काइ दियो तर तिनै पुरुश रामलाई भग्वान मानि पुजा गर्छ हाम्रा नारिहरु हाम्रो समाजमा पुरुश भन्दा महिला हरु नै धर्मपर्ति बडि आस्था राख्ने गर्छ।त्यहि भएर नै उनिहरु बडि सोशणमा पर्ने गर्छ।तर सोशणको लागि महिलाहरु त एउटा बहाना मात्र हो।महिलाको बढि सोशण गर्नेत पुरुशनै हो।त्यहि भएर नै धेरै जसो पुरुश हरु आनन्दाई भएर बसेको हुन्छ।महिला लाई सोशण गरेर अनि धर्मको गलत ब्याख्या गरेर धेरै पहिला एउटा महान नेताले आफ्नो भाशणमा भनेको थियो म अबिबाहित हु तर कुमार चाहि होइना त्स्तै सभा गोस्टि बैठकहरुमामहिलाको सोशण बारे भाशण गर्ने हरु ब्यबहारमा किन लागु गर्दैना?किनकि तिनै नेताहरुको घरमा २-३ ओटा,,,हुन्छ अझै नभएर बाहिरा अन्तै पनि रख्यैल बनाएर राखेको हुन्छ। त्सैलेआदर्सपुरुश नेता महानेताहरु त्यसरि खुल्ला आमसभातिर बोल्न सक्छ।म बिबाहितहोइना तर,,,,हे आजकाएक्काईसौ सताब्दिका महिला दिदिबहिनिहरु हो नारिको जिबन भनेको धर्मको ढोङसङै हावामा बहकिनु मात्रै होइना अनि पुरुशको दया मायामा बाच्नु मात्र पनि होइना,अधिकार लिनु भनेको कानुनि समान्त खोज्नु मात्र पनि होइना,त्स्लेमात्र समस्या समाधान हुने होइना,जस्लाई धार्मिक ब्याख्याले उब्जाएको कुसस्कार र परम्परालाई त्यागेर अगाडि बड्नु नै भलो होला,जस्को बैधानिक्ताको जग बसाल्न आजका जागरुक महिलामा सामजिक आन्दोलनको जरुरत छ।किन भने हाम्रो मुलुकको महिला सोशणको मुल जरो नै धर्मरपरम्परामा अडेको छ।अनि गाउघरको महिलाहरु बिषेश गरेर सोशणमा छ।किन भने गाउघरमा सिक्षाको कमि छ।पडने लेख्ने घुम्ने अबसर हरुबाट उनिहरु बन्चित छ उनिहरुको लागि सबै कुरा लोग्ने नै होभन्नेठान्छन।अनि आफ्नो लोग्ने बाहेक अरु पर पुरुशको अनुहार हेर्न हुदैना भन्ने बिचार भएको महिला हरु पनि अझै छन हाम्रो गाउघरमा किन भने अलि पडेलेखेको पुरुश पन्डितहरुले जे सिकाउछ त्येहि गर्न बिबष छ उनिहरु।त्य्सैले यि र एस्ता रुढिबादि कुसस्कार र कुरिति महिला हरुमा लागेको अन्धो बिस्वासको जरोबाटै उखालेर फालि उनिहरुको बिचार र धारणामा परिबर्तन ल्याउन आज भोलिको पडेलेखेका महिलादिदिबहिनिहरुले कोषिस गर्नु पर्ने होइना र?
Labels:
धर्म र सस्कृति
07 August 2008
मेरो भनाइमा
नमस्कार मित्रहरु आज ब्लग अप्डेट गर्ने जमर्को गरेर बसेको तर के लेखेर अप्डेट गर्ने सोच्मा परे सोच्दा सोच्दै धेरै पहिला एउटा पत्रीका मा पडेको थिए। जिबनको रङ्को बारेमा,हो जिबनको रङ् कस्तो हुन्छ? कालो सेतो रातो अथबा निलो हरियो?तर यि सबै असन्तुलित मिस्रणले जिबन कालो हुन्छ।हो एस्को उतर् कसै सङ हुदैना किना कि जिबन सबैको आफ्नो आफ्नै भोगाइमा फरक हुन्छ।अनि ति भोगाइ हरुलाइ रङमा रुपान्तरित् गर्ने कुनै भौतिक् यन्त्र यो सन्सारमा बनेको छैन,तेसैले मेरो बिचारमा जिबनको रङ् हरुलाइ केबल् सेतो क्यन्भसमा थपिएको रङ् भने अबस्यअ हो।यो मेरो नितान्त आफ्नो सोचाइ हो। अनि कहिले काहि आफनो अतितलाइ फर्केर् हेर्थे।। बृदा बा को सेतो कपालहरु कत्ती सङ्लो र सुकिलो कपास जस्तै सेतो कपासलाइ पूजा आजामा भगवानको अगाडि पूजा गर्न प्रयोग गरिन्छ । तेसैले म कहिले कही कल्पना गर्छु,सेतो कन्चन कपास देखेर जीवन कत्ती सेतो छ ।अनी पवित्र पनि चित्रकारले क्यन्भास्मा रङ भर्छ ।अनी जस्तोसुकै कपडाको रङ हरु पनि सेतो बाट सुरु हुन्छ ।तर कपाल,,,कालो पृस्टभुमिमा पछिमात्र सेतो हुन्छ ।तेसैले मेरा बा ले आफ्नो सेतो कपाल लाइ लछित गरेर भन्नु हुन्थ्यो,मेरोत कपाल पाकिसक्यो अब के नै गर्न सक्छु र।अब पालो तिमीहरुकै हो भनेर ।म नाजबाब हुन्थे, मेरो काचो कपालको के काम यो तअ्इलो तितो जस्तो पनि हुन्छ,किन भने मेरो कपालको पाक्ने बेलानै भएको छैन,फेरी म सोच्न थल्छु अरु सबै चिजहरुको पाके पछि कति महतो हुन्छ,जस्तै धान मकै फल्फुल इत्यदि इनिहरु पाके पछि खान योग्य् हुन्छ ।र इनिहरुको तेतिबेला मात्र महत्ब हुन्छ,जुन खान योग्य हुन्छ,तर तर केश,,,कपाल् पाकेपछिकिन महतोहिन हुन्छ? उमेरले डाडा काट्न थाले पछि मानिसहरु ऐना हेर्दे आफ्नो कन्चट्को पाकेको कपाल्अहरु चिम्टिलेटिप्न थल्छ, अनि टिप्न पनि नभ्याउने भएपछि सेतो कपाललाइ किन अनेक रङ् लगाउछ? जुन कपाल् तेसै फुल्दऐना पाक्दऐना,पनि त्यो कपाल् पकाउन लाइ पनि ठुलो त्यग र बलिदान चहिन्छ,जुन कपाल घामले फुल्दैन अनि मौसमले पनि जुन सेतो कपालमा थुप्रै-थुप्रै रङिन् कथा र ब्यथाहरु लुकेको हुन्छ। तेसैले यति लामो सङ्हर्स पछि पकाएको कपालपर्ति मानिसहरु किन बितृस्न गर्छ? बालापन् किसोर यौबनकाल् पार गरेर फुलाएको कपाल पर्ति त मान्छेको मोह हुनु पर्ने होइना र?सेतो कपाल् हुनु भनेको अध्यारोबाट उज्स्लो हुनु जस्तै होइना र?उज्यलो पर्ति मान्छेको किना एस्तो घृणा।।
Labels:
बिचार र परिकल्पना
05 August 2008
चौतारीको कुरा............
यदि तपाईं डुल्दै, घुम्दै मेरो चौतारीमा आइ पुग्नु भयो भने , कस्तो छ त मेरो चौतारीको हल चल? र मैले के गर्नु पर्ला अगामी दिनहरुको लागि ? यो चौतारी सम्पुर्ण तपाईं हाम्रै आफ्नै चौतारी हो भन्ने मैले ठानेको छु । आशा छ तपाईंहरुको सुझाब,सल्लाहहरु सधैं सधैं यो चौतारीले कुरिरहने छ ।
कृपया प्रतिकृया दिनु होला,
धन्यबाद,
सँगम किराँती भोजपुरे
कृपया प्रतिकृया दिनु होला,
धन्यबाद,
सँगम किराँती भोजपुरे
Labels:
चौतरीको बारेमा
24 July 2008
namaskar
सुकिसकेका मेरा मौनता उदगारहरु,हस्नखोज्छ कही सुनेतामा
रित्तिसकेका मेरा आसुका बिम्बाहरु ,उर्लन खोज्छ कसैको यदमा
रित्तिसकेका मेरा आसुका बिम्बाहरु ,उर्लन खोज्छ कसैको यदमा
Dreams
A PLACE WHERE THE RULES OF REALITY NO LONGER APPLY, THAT'S THE DREAM WORLD, AND FOR MANYOF US, IT ENDS THERE. BUT THIS IS A VEW DIMENSION, A WORLD WHERE THE SUBCONSCIOUS RUSN FREE. A FREEDOM FUELLED BY PERSONAL EMOTIONS AND EXPERIENCES. HOW OFTEN HAVE YOU WOKEN UP AND SAID 'I HAD A DREAM, BUT I HAVE NO IDEA WHAT IT MEANT.' IT NEED NOT BE FRUSTRATION ANYMOREL. THIS TIME I HAVE FEW INTERPRETATION THAT WILL HELP U MERGE TO COMPLETELY DIFFERENT WORLDS: IN REALITY AND FANTASTY.
The native Americans call it the 'spirit world' and for them it is a powers tool that is used to seek answers, to the questions that surrounded their daily life. Over the years, there have been many theories and theorists on dreams and their significance, the most prominent of theorists, being Sigmund Freud. Freud began to analyse dreams in order to understand aspects of personality as he theorised that they were related to pathology. He believed that nothing we did occurred by chance; every action, every thought was motivated by our unconscious.
It's unclear how dreams actually happen or the scientific cause of it, but the unanimous theory is that it is related to the subconscious. Thatpart of the brain, where reality plays second fiddle. Dreams are intriguing, and it draws out different emotions from and individual. Some are superstitious, some don't care, and other still make a living out of it . People like shamans, witch doctors and psychices have made it a lucrative profession of sorts. So whatdo they know that we don't? The meaning of thedreams obviously, so here are a few interpretations to get you started.
Snakes
It's not your enemies at your door, but yourf own worries and hidden fears playing at you.Perhaps you have to finish a project or go the denitst.YOur dream may be alerting you to something in your waking life that you are not aware of or that has not yet surfaced. As a positive symbol, snakes represent transformation, knowledge and wisdom. it is indicative of self-renewal and positive changes.
Fire
This is actually a good dream, terrifying as it may be. it symbolises that you are going through a transformation, a change for the good, a cleansing of sorts. TO dream that you put out a fire signifies that you will orecome your obstacles in life. To dream of you being burend indicates that your temper is gettion out of control.
Falling
This symbolises a lack of self confidence, perhaps a hint of insecurity creeping in. you may be experiencing some major struggle and/or overhelming problem. However, to dream that you are falling and are not frigtened signifies that you will overcome your insecurities and problems with ease.
Running
To dream that you are trying to run but cannot make your feet move as fast as you want them to signifies lack of self-esteem. Also it is and indication that you are trying to avoid issues taht may be bothering you in daily life.
Family
Family reptesents security, warmth and love. Also take into consideration the significance of a particular family member or the kind of relationship you have with them.
Fighting
This symbolises a lack of self confidence, prehaps a hint of insecurity creeping in. you may be experienceing some major struggle and/or owerwhimlming problem. However, to dream that you are falling and are not frightened signifies that you will overcome your insecurities and problems with ease.
Flying
This dream signifies a sense of freedom where you had initially felt restricted and limited. to dream that you are flying with black wings signifies bitter disappointments.
Food
This symbolises physical and emotional nourishment. Fruits are usually symbolis of sensuality. Forzen foods may imply your cold emotions. To dream that you are hoarding or storing foof indicates a fear of deprivation, perhaps you do not trust what you already have. To see or eat stale foof in your dream suggests that you are feeling sluggish and emotionally drained.
These are just the tip of the iceberg. Dreams are unpredictable and it's fair to say thatone can never fully undrestand that implications, but hoopefully I have pointed you in the right direcation. Sweet dreams!
The native Americans call it the 'spirit world' and for them it is a powers tool that is used to seek answers, to the questions that surrounded their daily life. Over the years, there have been many theories and theorists on dreams and their significance, the most prominent of theorists, being Sigmund Freud. Freud began to analyse dreams in order to understand aspects of personality as he theorised that they were related to pathology. He believed that nothing we did occurred by chance; every action, every thought was motivated by our unconscious.
It's unclear how dreams actually happen or the scientific cause of it, but the unanimous theory is that it is related to the subconscious. Thatpart of the brain, where reality plays second fiddle. Dreams are intriguing, and it draws out different emotions from and individual. Some are superstitious, some don't care, and other still make a living out of it . People like shamans, witch doctors and psychices have made it a lucrative profession of sorts. So whatdo they know that we don't? The meaning of thedreams obviously, so here are a few interpretations to get you started.
Snakes
It's not your enemies at your door, but yourf own worries and hidden fears playing at you.Perhaps you have to finish a project or go the denitst.YOur dream may be alerting you to something in your waking life that you are not aware of or that has not yet surfaced. As a positive symbol, snakes represent transformation, knowledge and wisdom. it is indicative of self-renewal and positive changes.
Fire
This is actually a good dream, terrifying as it may be. it symbolises that you are going through a transformation, a change for the good, a cleansing of sorts. TO dream that you put out a fire signifies that you will orecome your obstacles in life. To dream of you being burend indicates that your temper is gettion out of control.
Falling
This symbolises a lack of self confidence, perhaps a hint of insecurity creeping in. you may be experiencing some major struggle and/or overhelming problem. However, to dream that you are falling and are not frigtened signifies that you will overcome your insecurities and problems with ease.
Running
To dream that you are trying to run but cannot make your feet move as fast as you want them to signifies lack of self-esteem. Also it is and indication that you are trying to avoid issues taht may be bothering you in daily life.
Family
Family reptesents security, warmth and love. Also take into consideration the significance of a particular family member or the kind of relationship you have with them.
Fighting
This symbolises a lack of self confidence, prehaps a hint of insecurity creeping in. you may be experienceing some major struggle and/or owerwhimlming problem. However, to dream that you are falling and are not frightened signifies that you will overcome your insecurities and problems with ease.
Flying
This dream signifies a sense of freedom where you had initially felt restricted and limited. to dream that you are flying with black wings signifies bitter disappointments.
Food
This symbolises physical and emotional nourishment. Fruits are usually symbolis of sensuality. Forzen foods may imply your cold emotions. To dream that you are hoarding or storing foof indicates a fear of deprivation, perhaps you do not trust what you already have. To see or eat stale foof in your dream suggests that you are feeling sluggish and emotionally drained.
These are just the tip of the iceberg. Dreams are unpredictable and it's fair to say thatone can never fully undrestand that implications, but hoopefully I have pointed you in the right direcation. Sweet dreams!
Subscribe to:
Posts (Atom)