नारी समाज

मलाई प्राय धर्म र सस्कृतिकै बारेमा केहि लेख्न मन लाग्छ।हुन त म यो धर्म सम्बन्धि कुनै ज्ञान हासिल गरेको मान्छे होईन।तर पनि समाजमा देखेको सुनेको अनि कुनै कुरा भोगेको कुराहरु लेख्न मन लाग्छ।धर्मले मान्छे-मान्छेमा पनि किन एति भिन्नता गरेको होला!जस्तो लाग्छ।आज मैले चर्चा गर्न खोजेको कुरा नेपालि समाजमा एकल नारी अथवा हाम्रो भाषामा(बिधुवा)को अस्तित्वको बारेमाहजुर ति नारीले आफ्नो श्रीमान त गुमाईन।तर श्रीमानको मृत्युको साथ साथै उस्ले आफ्नो हरेक थोक गुमाउनु पर्छ।जस्तोकी रातो बस्त्र चुरा पोते,जुन महिलाको गहना हुन।तर कुनै पुरुषको श्रीमतिको मृत्यु भएमा उस्ले आत्मिय पिंडा बाहेक केहि गुमाउदैन।यि सबै हाम्रा धर्म र रुडिबादि परम्पराले सिकाएका सिकाएका सस्कारहरु हुन।यिनै धर्मको मान्यता अनुसार बारखि फुकाईसके पछि पनि पुरुषको तुलनामा महिलाहरु अपबित्र नै भएर रहनु पर्ने हुन्छ।जस्तै बिधुवा महिलालाई कुनै पनि सुभकार्य वा सुभसाईतमा अपबित्र हुन्छ भनेरसाइतको बेलामा ति महिला लाई नहेर्नु यदि देखिहाले पनि नबोल्नु भन्ने परम्परा छ।मेरो बिचारमा कुनै पनि महिलाहरु रहरले अनि आफ्नो कारणले बिधुवा भएको हुदैना। तर त्यसको सबै दोष जति ति महिला लाई नै थोपरीन्छ।जस्तोकि पोई टोकुवा,भाग्य फुटेको आदि,,,हरेक धर्मग्रन्थहरुले बिधुवा महिलाहरुको बारेमा बिभिन्न बिस्लेषणहरु गरेको पाईन्छ।बिधुवा महिलाहरुले खाटमा सुत्नु हुदैना यदि सुतेमा मिर्त्यु भएको श्रीमानलाई पतितगरीएको भन्ने गर्छ।अनि खाने कुराहरुमा पनि जे पायो तेहि खान नहुने भनेर बन्देज लगाएको छ।अनि कुनै पुजा-आजामा पनि उनिहरु अपबित्र नै हुन्छ।तर मलाई लाग्छ,उनिहरु(बिधुवा)महिलाहरु आफैमा अपबित्र हुदैन।यो त केवल मान्छेले बनाएको नियम र ति महिलाहरुलाई होच्याउने चलन मात्र हो।अनि हाम्रो समाजले पनि ति महिलाहरुलाई फरक-फरक दृस्टिले हेर्ने गर्छ।त्यसैले होला ति बिधुवा महिलाहरुलाई होच्याएर बनेको नेपालि उख्खान छनि।गरीबलाई दिन्छु नभन्नु,बिधुवालाई लान्छु नभन्नु, भन्ने जस्ता उख्खानले पनि ति बिधुवा महिलाहरुको खिल्लि उडाएकोछ हाम्रो समाजमा।अनि हाम्रो समाज पुरुष प्रधान समाज भएकोले होलाश्रीमानले श्रीमतिको काज कृया गर्नु पर्दैन।तर श्रीमतिले बिधि पुर्याएर नियम पुर्बक गर्नुपर्छ।अनि यदि कुनै पुरुषको श्रीमतिको मिर्त्यु भएको बर्षदिन पछि उस्ले पन्चेबाजा बजाएर अर्को श्रीमति ल्याउन हुन्छ।तर बिधुवा महिलालेमिर्त्यु भएको श्रीमानकै नाममा आफ्नो जिबन त्याग गर्नु पर्ने चलन छ।यि सबै कुराहरुलाई अन्धबिस्वास र असिक्षाको कमि हो मात्र पनि भन्न नमिल्ला।अहिले सन्सार एक्काईसौ सताब्दिमा हिडिरहेको बेला पनि बिधुवा महिलाहरुलाई हेर्ने दृस्टि हाम्रो समाजमा खासै परीबर्तन आएको छैन।अहिलेको राजनैतिक पाटिमा संग्लन केहि महिलाहरुले जन्म सिद्दि आफ्नो अधिकार हो भनेर रातो बस्त्र र टिका लगाउदैमा ति एकल महिलाहरुलाई हेर्ने दृस्टि परिबर्तन होला जस्तो लाग्दैन मलाई।जुन समाज लाई परिबर्तन गर्नको लागि रातो टिका र पहिरनले मात्र होइना उनिहरुले पनिसधुवा महिलाहरुले जस्तै स-सम्मान जिवन जिउन पाउन पर्छ।जस्को लागि आर्थिक सामाजिक,सैक्षिक राजनैतिक,ईत्यादि कुराहरुमा सबल र सक्षम बनाउने तिर लागेमा मात्र समाजमा उनिहरुलाई हेर्ने दृस्टि परिबर्तन हुन्थ्योकी?,,,

जिन्दगि

रगतको नाता त साइनो मात्र हो।
स्वच्छ मनको परिचय नै प्यारो हुदोरहेछ।
जन्मिने कोख बेग्ला बेग्लै भएपनि
मित्रताको बन्धन नै प्यारो हुदोरहेछ।

नमस्ते मित्रहरु यो ब्लगिङ मार्फत परिचित मित्रहरुमा।आज ब्लग अपडेट गर्ने सुरमा बसेको तर के लेख्ने-लेख्ने भनेर मनमा कुरा खेल्न थाल्यो। जे होस यहि थोत्रो जिन्दगि कै बारेमा २-४ शब्द कोरेर मित्रहरुको भनाई जस्तै टासो लगाउनु पर्यो भनेर सोच्दैछु।हुन सक्छ सबैको जिबन भोगाई यात्रा इच्छा आकंक्षाहरु नमिल्न सक्छ।यो केवल मेरो मुर्ख सोचाई मात्र हो।गतिसिल जिबनको सुनौलो अवसर हो।समयको गतिसिल्तामा को काहा को काहा पुग्छ।समयको चाल अनि गतिसिल्तालाई चिन्न नसक्दा कहिले कहि जिन्दगि नै अस्तित्वहिन पनि हुदोरहेछ।अनि त्यहि समयको गतिलाई ईतिहासको पाठ नसिक्नेहरुको लागि पनि अस्तित्वहिन हुदोरहेछ।त्यसैले मेरो बिचारमा जिन्दगि धेरै लामो छ।अनि जिउनु पर्ने दिनहरु पनिधेरै नै छ।त्यसैले समय पनि एकदिनलाई मात्र आउदैन जस्को सदुपयोग गर्न सक्नुपर्दोरहेछ त्यसैले जिन्दगि भोलि र आउदो भबिस्यको लागि पनि बांच्नु पर्छ।अनि यो अ्उल्य जिबनलाई समय संगै डोर्याउनु हाम्रो कर्तब्य हो।तर कुनै दिन अभिसाप पनि बनि दिदोरहेछ यहि समय।किनकि कहिलेकहि जिन्दगिले समयलाई जित्न खोज्दा अनि आफु संग भएको घमन्डलाई टाउकोमा थोपारेर योग्यतालाई हतियार बनाएर आफुलाई उच्च ठान्नु मुर्खता हुदोरहेछ।जिबन भोगाईहरुको यात्राहरुमा कतिपय समयहरु भुल्न चाहेर पनि नसकिदोरहेछ।अनि तिनै जिबनमा कहिले खुसिहरु नाचिदिन्छ मयुरजस्तै अनि कहिले कल्पना भयर उडिदिन्छ बादल जस्तै त कहिले निस्चल र अटल भै बसि दिन्छ पाहाड जस्तै।अनि कहिलेबनेर रोईदिन्छ न्याउलि झै भाका हालेर।तर हरेक मान्छेको बिचार अभिब्याक्ति र सोचाईहरु फरक भएपनि जस्को बास्तबिक्ता देखाउने ऐना त उस्को अनुहार नै हो।मेरो बिचारमा! किनभने ऐना चाहे फुटेर टुक्रा-टुक्रा किन नहोस उस्ले आफ्नो कर्तब्य भुलेको हुदैन।जो जति टुक्रा भएर फुटे पनि जस्ले आफु अगाडिको बस्तुको प्रतिबिम्ब देखाईरहेकै हुन्छ।म आफुलाई कल्पनाको सन्सारमा हराएर सोच्दाअनि जिन्दगिलाई आफ्नै तरिकाले हेर्दा जे देखे त्यहि कल्पनाहरुलाई शब्द मार्फत यो सन्जालमा राख्ने कोशिष मात्र गरेको हुं मैले।आसा छ तपाईहरुको अ्उल्य सुझावहरु पाईरहनेछु अनि सधै यसरी नै यो सन्जाल मार्फत तपाईहरुसंग रमाईरहन पांउ हराईरहन पांउ यहि मनोकांक्षा बोकेर तपाईहरुको अ्उल्य सुझाबको सदा अपेक्षा गरीरहन्छु। साधुबाद!!